Onderwerpen

De ondertekening van het Verdrag van Valletta (Malta) door Nederland in 1992 was het startsein voor een geleidelijk proces van grootschalige verandering in de Nederlandse Archeologie. Hierna is het archeologiebestel omgevormd. Voor 2001 mochten alleen het rijk, gemeenten en wetenschappelijke instellingen opgravingen uitvoeren. Vanaf eind jaren ’90 kwam de marktwerking op gang en in 2001 werd een tijdelijke beleidsregel ingevoerd. Deze beleidsregel maakte het voor commerciële bedrijven mogelijk om onder bepaalde voorwaarden gravend onderzoek te doen en hierover te rapporteren.

In de archeologische praktijk wordt onderscheid gemaakt tussen in- en ex situ behoud van behoudenswaardige vindplaatsen. Op 1 september 2007 werd de Wet op de archeologische monumentenzorg (WAMz) van kracht, met als uitgangspunt het archeologische erfgoed beter te beschermen en bij voorkeur in situ te behouden.

Inhoudelijke archeologische kennis is de spil waar het in de archeologie om draait: het is zowel de basis voor het verhaal over het verleden als het uitgangspunt voor beslissingen in de archeologische monumentenzorg.
Kennis wordt in alle geledingen van de sector verworven; op het niveau van de (semi-)overheid, universiteiten en private ondernemingen.
Op universiteiten wordt kennis verworven in onderzoeksprogramma's die gekoppeld zijn aan verschillende leerstoelen over uiteenlopende thema's, regio's en perioden.